De koren- en pelmolen van Veldman

De koren- en pelmolen van Veldman

Beerta

Het verhaal

Deze koren- en pelmolen in Beerta was een achtkante rietgedekte stellingmolen op een stenen tussen- en onderstuk (zwart), hij had een houtgedekte kap. Beide roeden (van fabrikaat Wieringa) waren voorzien van zelfzwichting en hadden een vlucht van 72 voet. De stellinghoogte bedroeg 30 voet. De molen was uitgerust met twee koppels maalstenen en één pelsteen (in 1830 waren er twee paar maalstenen).

De molen is gebouwd in 1817 voor Hindrik Jans Mulder en Grietje Burema, door molenbouwer Kunst van Nieuwolda. Voor dat jaar bevond zich op deze plaats een standerdmolen, die hier al vóór 1628 stond en die staat aangegeven op kaarten van 1686 en 1781. In 1918 kreeg de molen een geheel nieuwe as van het fabrikaat de Muinck Keizer te Martenshoek voor f.1200. Het was de zuidelijke van ooit twee korenmolens in Beerta.

Eigenaars zijn geweest: Hindrik Jans Mulder tot 1842; op 7 januari 1842 verkoop door Hindrik Jans Mulder aan Eggo Hommes Jacobs Onnes voor f.13.500 (met behuizing en tuin); D. Onnes onder andere in 1860; 4 mei 1863: weduwe en erven Eggo Hommes Jacobs Onnes ruilen de molen met de familie Veldman tegen een boerenbehuizing; later Geert Tjarks Veldman onder andere in 1870 en 1880; weduwe G. Veldman; in 1935 gekocht door B. Schiphuis uit Beerta.

Op een steen in de molen staat: ‘Deze molen heeft laten bouwen Hindrik Jans Mulder en Grietje Burema - Anno 1817’. Op 25 november 1880 vond een ongeluk op de molen plaats: de pelsteen sprong en de helft van de steen kwam beneden in de molen terecht en trof een boerenknecht, die juist bij de molen was aangekomen om meel op te halen; hij overleed twee dagen later in het ziekenhuis in Groningen. De andere helft van de steen doorboorde de dikke muur van de molen (Winschoter Courant).

De molen is afgebroken in juni 1936, na verkoop op afbraak in mei dat jaar voor f.315. De voormalige sarrieshut, nu bepleisterd, staat tegenover de locatie van de molen aan de zuidzijde van de weg.

Standplaats: in het dorp ten noordwesten van de straatweg, even ten zuiden van de kerk. Coördinaten 268,9#577,2.

Uit het archief

Een overzicht van documenten en afbeeldingen uit onze database:

AfbeeldingenDocumenten
Dubbeltik om de kaart actief te maken

Molengegevens

Adres: Hoofdstraat noordzijde, Beerta
Functie: korenmolen, pelmolen
Type: achtkante stellingmolen
Bouwjaar: 1817
Ten Bruggencatenummer: 00566