Het gebied ten noorden van Bedum, globaal van Zoutkamp tot Delfzijl staat in de provincie Groningen bekend als het Hogeland. Het gebied in de driehoek tussen de stad Groningen, Ten Boer en Bedum wordt wel eens het Lageland genoemd. Dit gebied, evenals het laaggelegen gebied in de omgeving van Slochteren, was vroeger een woud van molens, een soort van Groninger Kinderdijk. De meeste van deze poldermolens hebben het veld moeten ruimen of zijn afgebrand, maar enkele maalvaardige poldermolens getuigen van dit bedrijvige verleden in dit gebied. Het had niet veel gescheeld of de Langelandster molen had ook tot de categorie verdwenen molens behoord.

In de molen is een aantal bijzondere inscripties te vinden. Een prachtig gedicht is in één van de korbelen (ondersteuningsbalken) van de molen gekerfd en verwijst ook naar het ‘lage land’ en is opgetekend in het boekje Poldermolens en molenpolders  uit 1992:

Had men ooit in ’t lage land
Watermolens bracht tot stand
Dan zouden in die waterplassen
Weinig beste vruchten wassen
Zaagen nu de Bataas zoonen
die weleer dit land bewoonden
Zaagen z’alles in ’t verschiet
Neen, dit land zij enden ’t niet
Alles was toen wildernis
Waar nu bloei en welvaart is.

D.K. Vink; 1836

De Langelandster molen werd in 1936 geheel gerestaureerd en daarbij werd zelfzwichting met het systeem Van Bussel aangebracht op het wiekenkruis. Na de Tweede Wereldoorlog ging het echter bergafwaarts met de molen. De bemaling werd toen overgenomen door een elektrisch gemaaltje waarna de molen steeds verder aftakelde. Nadat de molen in 1977 eigendom werd van de Molenstichting Hunsingo en Omstreken werd de molen verder geconserveerd met het doel in de toekomst tot restauratie te komen. In 1988 werd de molen geheel gerestaureerd en hij is sindsdien weer in staat om op windkracht de polder te bemalen.

Johan van Dijk (2014)

---

Poldermolen ‘Langelandster Watermolen’ is een met riet gedekte achtkante grondzeiler op veldmuren. De kap is met riet gedekt. Beide roeden zijn sinds 1945 voorzien van zelfzwichting (eerder was dit het geval op één roede) met stroomlijnneuzen en remkleppen in het voorhek (systeem Takens). Deze 'halfstroomlijn' is bij de restauratie van 1988 verwijderd. In 1992 zijn de roeden voorzien van zelfzwichting met oudhollandse voorzoom. De vlucht bedraagt 17,20 m. De molen is uitgerust met een schroef met een diameter van 1,04 m en bemaalde de Langelandster Molenpolder (130 ha), opgericht in 1829 en in 1947 samengegaan met de Lange Bovenrijgsterpolder (gecombineerd 224 ha). De molen is in 1829 gebouwd door molenmaker P. Takens.

Eigenaars zijn geweest: waterschap Lange Bovenrijgsterpolder (224 ha); waterschap Hunsingo; Molenstichting Hunsingo en Omstreken (1977); Stichting De Groninger Poldermolens (2015). Mulders zijn onder andere geweest  J. Dijkema en J. van der Wegen. In 1924 waren zowel de romp als de kap met dakleer bekleed. In 1936 is de molen verdekkerd. In 1948 zijn een nieuwe betonnen schroefbak (deze was eerder van hout) en een stalen schroef aangebracht. In 1950 is een elektromotor als hulpkracht geïnstalleerd, de kleppen en remkleppen zijn uitgenomen en de molen is sindsdien buiten gebruik.

Standplaats: 1,25 km ten noord‑noordoosten van het dorp aan het Geweide (Kardinger Maar) zuidoostzijde. Coördinaten: 239,47#586,67.