Koren- en pelmolen Aeolus (of Hermes) is een rietgedekte achtkante stellingmolen op een stenen tussen- en onderstuk. De kap is met riet gedekt. Beide roeden zijn in 1933 voorzien van zelfzwichting en hadden in 1829 een vlucht van 72 voet. De molen is op zijn oude plaats (400 m ten noorden van de kerk) gebouwd vóór 1811 in opdracht van H.W. Dijken, in 1811 heet de molen ‘voor korte jaren nieuw betimmerd’.
Eigenaars: op 4 januari 1811 verkoop door erven H.W. Dijken aan Eefke Jans Nieland (gehuwd met Cornelis Jans Borst); tot 1829 Cornelis Jans Borst; sinds 1829 en in 1844 Folkert Edzes van Delden (broodbakker); in 1876 Jac. van Delden; F. van Delden; in 1896 en 1901 Peter Beguman; sinds 1 oktober 1919 Gebr. Koning; sinds 1 november 1946 Geert Koning; in 1962 L.J. van der Veen; G. Koning; sinds 25 februari 1971 de gemeente Delfzijl voor f.10.000.
Toen omstreeks 1870 het Eemskanaal werd gegraven, kwam de zeesluis direct noordelijk van de molen te liggen. In 1933 kreeg de molen een geheel nieuwe kap en een ijzeren as door molenmakers H. Wiertsema uit Eexta en zijn broer Jan Wiertsema uit Bonda (D). In de molen bevond zich een elektrische aandrijving. De molen stond sinds 1947 buiten gebruik. Het lag in de bedoeling van de eigenaresse L. van der Veen-Dijk, de molen te laten inrichten tot restaurant met woning, waarbij het gedeelte boven de stelling de oude windmolen zou blijven. De verbouwing werd begroot op f.31.400, de aannemer is in 1964 begonnen, maar gestopt toen de betalingen achterwege bleven. Ook molenmaker Bremer, die een nieuwe stelling gereed had liggen, heeft zich toen teruggetrokken. De molen stond vervolgens jaren zonder roeden en stelling. Op 26 september 1974 besloot de gemeente, sinds enkele jaren eigenaar, de molen te verplaatsen naar het Borgshof. In 1976 is de molen door molenmakers Roemeling en Molema verplaatst naar zijn huidige plaats. Bij het hijsen van het achtkant op het muurwerk op zijn nieuwe standplaats op 1 september 1976, brak de giek van de kraan en viel het oude achtkant te pletter. Er werd daarna een nieuw eiken achtkant gemaakt. Bij de restauratie werd het metselwerk iets hoger dan in de oude toestand. De pellerij werd niet opnieuw aangebracht. De kosten van de verplaatsing en de restauratie bedroegen f.796.105. Op 12 augustus 1978 werd de molen officieel geopend met het onthullen van een gedenksteen.
Standplaats: op het terrein van het Borgshof, hoek Molenstraat en Hooglandsterweg. Coordinaten: 257,7#593,7.
RIPPERDA EN MOLEN AEOLUS
Meesterverteller Jan Kugel neemt de kijker mee naar een ver verleden toen de Ripperda’s op het Huis te Famsum heer en meester waren. Wat maakte Unico, een van de leden van dit illustere geslacht, mee in de Aeolus, welke spannende dingen overkwamen hem in de molen? Kijk en luister naar dit verhaal, dat Jan in zijn moedertaal, het Gronings, vertelt. Frans Driesens filmde Jan in de molen: Het geheim van de Farmster Aeolus.
