Korenmolen Nieberter Molen

Korenmolen Nieberter Molen

Niebert

Het verhaal

De Nieberter Molen is in 1899 gebouwd op de huidige locatie maar de geschiedenis van zowel de molen zelf als de locatie gaat veel verder terug. Al vóór 1628 moet er in de buurt van de huidige molenlocatie een molen gestaan hebben. Wanneer deze molen is gebouwd is niet te achterhalen, feit is dat de standerdmolen bij de sloopgolf van molens in 1628, als gevolg van de invoering van de belasting op het gemaal, is blijven bestaan. In 1895 werd de molen van Niebert gesloopt. In 1818 was in Zandeweer  een nieuwe zeskante olie- en pelmolen gebouwd ter vervanging van een rogge- en oliemolen uit 1714. De molen bleef tot 1899 in Zandeweer en werd toen aangekocht door J.H. Nanninga en C. van Veen die de molen in Niebert weer op lieten bouwen. De sluitsteen boven de ingang van de molen met de initialen J.H.N. en C.v.V. met het jaartal 1899 herinnert hieraan. Opvallend is dat er na vier jaar afwezigheid weer een ‘nieuwe’ molen werd gebouwd. Klaarblijkelijk was het de investering waard om de Zandeweerster molen in Niebert op te bouwen. In tegenstelling tot het westen van Nederland, waar rond 1900 molens veelvuldig door mechanische maalwerktuigen werden vervangen, zag men rond die eeuwwisseling nog een grote bloei van bouw van molens in het noorden van het land.

Nanninga was zowel molenaar als bakker. Uniek was deze combinatie niet, in de provincie Groningen en ook daar buiten kwam dit vaker voor. De molen was vroeger uitgerust met het zelfzwichtingssysteem, zoals veel molens in de provincie. Later werd dit uitgevoerd in combinatie met het stroomlijnsysteem van Dekker. Onder de laatste particuliere eigenaar en molenaar A.B. Hilhorst verdween bij een restauratie in 1965 de zelfzwichting. Het verval trad hierna echter vrij snel in en de storm van 13 november 1972 bracht nog meer schade aan de molen toe. De gemeente Marum kocht de molen kort daarna aan. Een grote restauratie in 1977 bracht de molen weer terug in zijn oude glorie. Wel verdween bij deze gelegenheid het Dekker-wieksysteem, dit werd vervangen door oudhollands hekwerk met zeilen.

Bijzonder aan de Nieberter Molen is de vorm . Als enige molen in de provincie Groningen is de molen geen achtkant of een ronde stenen molen, maar een zogenaamde zeskante stellingmolen. Zeskanten werden veel minder gebouwd in Nederland dan de meer gangbare achtkante molens. De reden hiervan was dat een achtkant als sterker bekend stond dan een zeskant. Voordeel was dat bij een zeskant twee ‘velden’ van de molen kwamen te vervallen en dat daarbij minder hout voor de bouw nodig was. De Nieberter Molen is redelijk zwaar uitgevoerd en doet daardoor zeker niet onder voor zijn achtkante soortgenoten. Als bijzonderheid geldt verder dat de molen, met een stellinghoogte van bijna tien meter, de hoogste zeskante molen van Nederland is. Door de vorige functie van olie- en pelmolen die de molen in Zandeweer had zijn er tal van interessante constructiedetails te vinden. Hierdoor is de molen constructief gezien één van de meest interessante molens in de provincie Groningen. De Nieberter Molen heeft, in tegenstelling tot de meeste andere molens in de provincie Groningen, nooit een echte naam gehad. Nieberter Molen is dan ook meer een aanduiding dan een echte naam. De molen, die op vrijwillige basis regelmatig in bedrijf is, is sinds 2011 eigendom van Stichting Het Groninger Landschap.

Johan van Dijk (2014)

Uit het archief

Een overzicht van documenten en afbeeldingen uit onze database:

AfbeeldingenDocumenten
Dubbeltik om de kaart actief te maken

Molengegevens

Adres: Molenweg 62, Niebert
Functie: korenmolen
Type: zeskante stellingmolen
Bouwjaar: 1899
Ten Bruggencatenummer: 04455

Eigenaar: Stichting Het Groninger Landschap

Adres: Rijksstraatweg 333
Postcode: 9752 CG
Plaatsnaam: Haren

E-mailadres: info@groningerlandschap.nl
Website:https://www.groningerlandschap.nl/erfgoed/molens-groningen/
Telefoonnummer: 050 313 5901